Tác giả: Chu Quang Trứ. Nhà xuất bản Mỹ thuật.

Năm xuất bản 2012. Khổ 14,5 x 20,5 cm.  Số trang 613 trang.

Tập sách nghiên cứu về mỹ thuật Việt Nam ở giai đoạn đầu của kỷ nguyên độc lập, thời kỳ quân chủ Phật giáo Lý-Trần, tác giả dựa trên hai nguồn tư liệu là thư tịch và hiện vật khảo cổ.

Về nguồn tư liệu thứ nhất, tác giả đã sử dụng những bài văn, bài minh khắc trên bia đá và chuông đồng, những áng văn chương của các thi hào đương thời, đặc biệt là những cuốn sổ biên niên hay sử chí từng thể loại của các sử gia đương thời và sử quán thuộc các thời tiếp sau đó. Những tài liệu chữ viết ấy ghi chép về mỹ thuật rất ít, song các đoạn văn đều là minh chứng lịch sử quan trọng.

Về nguồn tư liệu thứ hai, do sự phá hủy của thiên nhiên với khí hậu nhiệt đới khắc nghiệt, do chiến tranh và sự nhận thức của con người ở từng thời, từng nơi, ngày nay hầu hết các sáng tạo Mỹ thuật ở thời quân chủ Phật giáo Lý – Trần đã bị phá hủy, những gì còn sót lại ở nhiều địa phương, hầu như không còn nguyên vẹn. Những di vật quý hiếm ấy chính là những bằng chứng xác thực nhất.

Trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam, nếu Mỹ thuật Đông Sơn là đỉnh cao thứ nhất, thuộc về người Việt cổ ở trước Công nguyên, thì sau cả chục thể kỷ thu mình ẩn tàng khỏi sự đồng hóa của ngoại xâm phương Bắc, mỹ thuật Lý-Trần với tính cổ điển chân chính và sự phục hưng văn hóa dân tộc, xác lập đỉnh cao thứ hai, thuộc về người Việt. Với một xã hội mang đậm chất quan chủ Phật giáo, mỹ thuật Lý – Trần cũng đậm tính Mỹ thuật Phật giáo. Đây không phải là công trình trích ngang của đề tài lớn là bộ lịch sử Mỹ thuật Việt Nam, mà tác giả chia nhỏ Mỹ thuật dân tộc ở giai đoạn đầu kỷ nguyên độc lập ra những chuyên đề đi sâu tìm hiểu.

Hiện sách đã được bổ sung tại Thư viện nhà trường. Kính mời độc giả đón đọc.

Đỗ Thị Thu Trang